အစားအေသာက္ႏွင့္ လိင္မႈေရးရာ

က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္ေအာင္ စားေသာက္ ေနထိုင္တာ၊ ေလ့က်င့္ခန္းေတြ လုပ္တာ ေတြေၾကာင့္ က်န္းက်န္း မာမာ ေနႏိုင္ ၿပီး လူတေယာက္ကို ၾကည့္လို႔ ေကာင္းေစမွာ
ျဖစ္သလို လိင္မႈ ကိစၥ မွာလည္း စိတ္ခ်မ္းသာ မႈေတြ ရရွိ ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္း မွာပဲ လူတေယာက္ရဲ႕ က်န္းမာေရးနဲ႔ လိင္မႈ ကိစၥကို ထိခိုက္ ေစႏိုင္တဲ့ အစားအစာ အခ်ိဳ႕လည္း ရွိေနျပန္ ပါတယ္။

“အစားအစာနဲ႔ လိင္စိတ္ ဆႏ ၵၾကားထဲက ဆက္သြယ္မႈ ဆိုတာ စိတ္ကူးယဥ္ၿပီး ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အစားအစာ သို႔မ ဟုတ္ အာဟာရ ေတြက လိင္စိတ္ ဆႏၵကို ျမွင့္တင္ ေပးသလို က်န္းမာ ေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ လိင္မႈ ဘ၀ကို ရရွိဖို႔ အတြက္လည္း အဓိက ေနရာက အေထာက္ အကူေပးတယ္ ဆိုတာကို ေလ့လာမႈ အမ်ား အျပားမွာ ေတြ႔ရွိ ခဲ့ပါတယ္။” လို႔ S.A.S.S Yourself Slim အမည္ရွိတဲ့ စာအုပ္ကို ေရးသားခဲ့သူ စာေရး ဆရာမ Cynthia Sass က ေျပာပါတယ္။

အစားအစာ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတဲ့ ထဲကေန လိင္မႈ ကိစၥမွာ တက္ၾကြ ေစမယ့္ သို႔မဟုတ္ က်ဆင္း ေစႏိုင္တဲ့ အစားအစာ အခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ျပ လိုက္ပါတယ္။

စေတာ္ဘယ္ရီ

လိင္ကိစၥ လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ေသြးလည္ပတ္မႈ ေကာင္းမြန္ေရးက အမ်ိဳးသား ေတြေရာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အတြက္ပါ အေရးႀကီး ပါတယ္။ စေတာ္ဘယ္ရီသီးမွာ antioxidant လို႔ ေခၚတဲ့ ဓာတ္တိုး ဆန္႔က်င္ ပစၥည္းေတြ အမ်ား အျပား ပါ၀င္တဲ့ အတြက္ ႏွလံုးနဲ႔ ေသြးေၾကာ ေတြကို အက်ိဳးရွိ ေစပါတယ္။ အဲဒါ အျပင္ ဗီတာမင္ C လည္းၾကြယ္၀တဲ့ အတြက္ အမ်ိဳးသားေတြရဲ႕ သုက္ကို အားေကာင္း ေစပါတယ္။ စေတာ္ဘယ္ရီကို methylxanthine ပါ၀င္တဲ့ ေခ်ာကလက္ အညိဳနဲ႔ တြဲဖက္ စားသံုးျခင္းက လိင္စိတ္ ဆႏၵေတြကို ႏိုးၾကား ေစႏိုင္ တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ေထာပတ္သီး

ေထာပတ္သီး မွာ ဗီတာမင္E အျပည့္ အ၀ ပါ၀င္သလို antioxidant ေတြ၊ ပိုတက္ဆီယမ္နဲ႔ ဗီတာမင္ B6 တို႔ ပါ၀င္တဲ့ အ တြက္ ႏွလံုး ေရာဂါကို ကာကြယ္ ေပးသလို
ေသြးလည္ပတ္မႈကို ေကာင္းေစပါတယ္။ ႏွလံုးနဲ႔ ေသြး လည္ပတ္မႈ ေကာင္းမြန္ ျခင္းက က်န္းမာ ေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ လိင္မႈဘ၀ ရရွိေရးကို အေထာက္ အကူ ျဖစ္ေစ ပါတယ္။
နွလံုးေရာဂါ ရွိသူ အမ်ိဳးသား ေတြဟာ မရွိတဲ့ သူေတြထက္ စာရင္ လိင္အဂၤါ တင္းမာႏိုင္မႈ အားနည္းတဲ့ ျပႆနာ ႀကံဳရႏိုင္ေျခ ၂ ဆပိုမ်ားပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ လဲ ဆုိေတာ့
ေရာဂါေၾကာင့္ ေသြးေၾကာေတြ ထိခိုက္မႈ ရွိႏိုင္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ကန္စြန္းဥ

ကန္စြန္းဥမွာ ပိုတက္ဆီယမ္ဓာတ္ အမ်ားအျပားပါ၀င္တဲ့ အတြက္ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ တက္ျခင္း ကေန ကာကြယ္ေပး ပါတယ္။ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ တက္ျခင္းေၾကာင့္လည္း အမ်ိဳးသားေတြ လိင္အဂၤါ တင္းမာႏိုင္မႈ အားနည္းတဲ့ ျပႆနာ ႀကံဳရ နိုင္တဲ့ အႏၲရယ္ ရွိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဗီတာမင္ A လည္း ပါ၀င္ ပါတယ္။ အတိအက် သက္ေသ မျပႏိုင္
ေသးေပမယ့္ ဗီတာမင္ A က သေႏၶ ေအာင္ဖို႔ အေထာက္ အကူျဖစ္ေစ တယ္လို႔ ယူဆ ထားၾက ပါတယ္။

ပဲ၊ေျပာင္း အစရွိသည့္ ေကာက္ပဲသီးႏွံမ်ား

သြပ္(Zinc) ဓာတ္ဟာ လိင္က်န္းမာေရး အတြက္ ေကာင္းတယ္လို႔ သတ္မွတ္ ထားပါတယ္။ သူက အမ်ိဳးသား ဟိုမုန္း (testosterone) နဲ႔ သုက္ ထုတ္လုပ္မႈကို အေထာက္ အကူ ေပးပါတယ္။ သြပ္ဓာတ္ကို အေကာင္းဆံုး ေပးႏိုင္တဲ့ နံပါတ္ (၁) အစားအစာ ကေတာ့ ကမာေကာင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကမာေကာင္ကို လူတိုင္းက အခ်ိန္တိုင္း
ေနရာတိုင္းမွာ စားႏိုင္ ဖို႔ မလြယ္ကူ ပါဘူး။ အဲဒါကို အစားထိုး ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ တာကေတာ့ ေကာက္ပဲ သီးႏွံေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

ဖရဲသီး

ေႏြရာသီမွာ ေပါေပါ မ်ားမ်ား ရႏိုင္တဲ့ ဖရဲသီး မွာ ဓာတ္တိုး ဆန္႔က်င္ ပစၥည္းတမ်ိဳး ျဖစ္တဲ့ phytonutrient ပါ၀င္မႈ ျမင့္မား ပါတယ္။ phytonutrient ဟာ လိင္စိတ္ ဆႏၵကို ျမွင့္တင္ ေပးႏိုင္ ပါတယ္။ ထိုနည္း တူပဲ ဖရဲသီးမွာ ေတြ႔ရတဲ့ lycopene၊ citrulline နဲ႔ beta-carotene ေတြက ေသြးေၾကာေတြကို တည္ၿငိမ္ ေစပါတယ္။

အရက္

၀ိုင္တခြက္ေလာက္ ေသာက္လိုက္ တာက စိတ္အပန္းေျပ ေစႏိုင္ သလို ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံေရး မွာလည္း အဆင္ေျပ ေစပါတယ္။ တခါတေလ အရက္ဆိုင္မွာ အခုမွ
ေတြ႔တဲ့ လူစိမ္း တေယာက္နဲ႔ ေတာင္ အဖြဲ႔က်ၿပီး မိတ္ေဆြ ျဖစ္သြားႏိုင္ ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ လိင္မႈ ကိစၥမွာ က်ေတာ့ အရက္က ေကာင္းက်ိဳး မေပးတဲ့ ထဲမွာ ပါပါတယ္။ အရက္ အလြန္ အကၽြံေသာက္ ျခင္းေၾကာင့္ လိင္စိတ္ ဆႏၵေတြ က်ဆင္း လာေစႏိုင္ ပါတယ္။ အာ႐ံု ခံစားမႈကိုလည္း ေလ်ာ့နည္း ေစပါတယ္။ အဆိုးဆံုး
က ေတာ့ အကာအကြယ္ မရွိဘဲ လိင္ဆက္ဆံ မိတာလိုမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ မျဖစ္ထိုက္ တာေတြ ျဖစ္သြား ေစႏိုင္ တာပါပဲ။

အသား

အသားစားျခင္းေၾကာင့္ ပ႐ိုတိန္းနဲ႔ သြပ္ဓာတ္ေတြ ရႏိုင္ေပမယ့္ အဆီနဲ႔ ကိုလက္စထေရာေတြ ျမင့္တက္ လာႏိုင္ေခ်လည္း ရွိ ေန ပါတယ္။ အသားကို အလြန္ အကၽြံ စားသံုး ျခင္းေၾကာင့္ ဆီးခ်ိဳ၊ ေသြးတိုး နဲ႔ ႏွလံုး ေရာဂါေတြ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္လာႏိုင္ ၿပီးေတာ့ အဲဒီ ေရာဂါေတြက ေသြးလည္ပတ္မႈ အေပၚ ဆိုးက်ိဳး သက္ေရာက္ ေစႏိုင္ တာျဖစ္လို႔ လိင္မႈေရးရာ ကိစၥေတြ မွာလည္း ထိခိုက္မႈေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ ပါတယ္။

အဆီမ်ားေသာ အစားအစာမ်ား

အေၾကာ္ေတြနဲ႔ အျမန္ရ အသင့္စား အစားအစာ အမ်ားစုမွာ အသြင္ေျပာင္းဆီ (trans fat) လိုမ်ိဳး မေကာင္းတဲ့ ဆီေတြပါ ၀င္မႈ ျမင့္မားတဲ့ အတြက္ ႏွလံုး နဲ႔ ေသြးေၾကာ
ေတြကို ဆိုးက်ိဳး သက္ေရာက္ ေစပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အႏၲရယ္ ရွိပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါဟာ အမ်ိဳးသား ေတြေရာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အတြက္ပါ လိင္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ျပႆနာေတြကို ျဖစ္ေစ ႏိုင္ပါတယ္။ အသြင္ေျပာင္းဆီ (trans fat) ဟာ ျပည့္၀ဆီ (saturated fat) ထက္ ပိုဆိုးတယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက သတ္မွတ္ ထားၾက ပါတယ္။

Source: health.com

ဧရာ၀တီ by htet htet

Originally published at - http://burma.irrawaddy.com/lifestyle/2016/07/23/118992.html