၁၁ ရာစုေလာက္က စတင္ တည္ေထာင္ ခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္ဟာ အဂၤလိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး လက္ေအာက္မွာ ႏုိင္ငံရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ ျဖစ္လာၿပီး စီးပြားေရး ၿမိဳ႕ေတာ္လည္း ျဖစ္ခဲ့ ပါတယ္။
လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီပြားေရး ၿမိဳ႕ေတာ္ ျဖစ္ေနဆဲ ျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္ဟာ တစ္ခ်ိန္က တိုးတက္တဲ့ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕အျဖစ္ အခိုင္အမာ ရပ္တည္ႏုိင္ ခဲ့တဲ့ သမုိင္းေၾကာင္းလည္း ရွိပါတယ္။ သမုိင္းေၾကာင္း ထဲက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ပထမဆံုး ျဖစ္ရပ္ေတြ ကို ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပေပး ထားပါတယ္။
၁။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ ၏ ပထမဆံုး ဓာတ္ရထား
ရန္ကုန္မွာ ပထမဆံုး ဓာတ္ရထားေျပးဆြဲျခင္းကို ၁၉၀၆ ခုႏွစ္မွာ စတင္ ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၾကည့္ျမင္တိုင္ေစ်း ကေန သိမ္ႀကီးေစ်း အထိ ေျပးဆြဲၿပီး ၁၉၀၆ ဒီဇင္ဘာ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ စတင္ခဲ့တာပါ။
၂။ ပထမဆံုးေရေႏြးေငြ႔စက္ေခါင္း
ဓာတ္ရထားကို ၁၉၀၆ ခုႏွစ္မွ စတင္ေျပးဆြဲ ခဲ့ေပမဲ့ ပထမဆံုး ေရေႏြးေငြ႔ စက္ေခါင္းနဲ႔ သံလမ္းေပၚ ေမာင္းႏွင္တဲ့ ယာဥ္ေတြကို ၁၈၈၆ ခုႏွစ္ ကတည္းက စတင္ေျပးဆြဲ ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ရန္ကုန္မွာပဲ စတင္ေျပးဆြဲၿပီး တရုတ္တန္း လမ္းမက တဆင့္ ဘုရားလမ္းကို ျဖတ္ၿပီး ေရႊတိဂံု ဘုရား အထိ သြားတဲ့ လမ္းေၾကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။
၃။ ပထမဆံုး မီးရထားဒီဇယ္စက္ေခါင္း
ဒါေပမဲ့ ယေန႔အခ်ိန္ထိ အသံုးျပဳေနဆဲျဖစ္တဲ့ မီးရထား ဒီဇယ္စက္ေခါင္းနဲ႔ ေျပးဆြဲ တာကိုေတာ့ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္မွာ စတင္ႏုိင္ ခဲ့ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးေန႔ ျဖစ္တဲ့ ဇန္နဝါရီလ ၄ ရက္ေန႔မွာ ဒီဇယ္ စက္ေခါင္းေတြနဲ႔ စတင္ေျပးဆြဲႏုိင္ ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
၄။ ပထမဆံုး ၿမိဳ႔ ပတ္ရထား
ပထမဆံုး ၿမိဳ႕ပတ္ရထားေတြကိုေတာ့ ဒီဇယ္ စက္ေခါင္းေတြ အသံုးျပဳၿပီး တစ္ႏွစ္ အၾကာ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္မွာ စတင္ေျပးဆြဲ ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔ဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ၿမိဳ႕ပတ္ ရထားစနစ္ စတင္ေပၚေပါက္ လာတဲ့ ခုႏွစ္ ျဖစ္ပါတယ္။
၅။ ပထမဆံုး ဟယ္လီေကာ္ပတာ
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ဟယ္လီေကာ္ပတာလို႔ ေခၚတဲ့ ေခတ္ေဟာင္း ရဟတ္ယာဥ္ ပထမဆံုး ပ်ံသန္းခဲ့ တာကေတာ့ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက သမၼတ အိမ္ေတာ္ဝင္ အတြင္းကို ဟယ္လီေကာ္ပတာ ဆင္းသက္ ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
၆။ ၿမိဳ႔ ေတာ္ခန္းမ
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ပထမဆံုး ၿမိဳ႕ေတာ္ ခန္းမႀကီးဟာ ကိုလုိနီေခတ္မွာ တည္ေဆာက္ ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ ဘုရင္ခံ ဆာအာခ်ီေဘာလ္ ေကာ့ကရိန္းက ၁၉၃၆ ခုႏွစ္မွာ စတင္ ဖြင့္လွစ္ေပး ခဲ့ၿပီး ယေန႔တိုင္ အသံုးျပဳ ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
၇။ လြတ္လပ္ေရးေက်ာက္တုိင္
မဟာဗႏၶဳလ ပန္းၿခံထဲမွာ တည္ေဆာက္ ထားတဲ့ လြတ္လပ္ေရး ေက်ာက္တိုင္ကို ၁၉၅၀ ျပည့္ႏွစ္ ႏိုင္ဝင္ဘာ ၂၆ ရက္ေန႔မွာ စတင္ ဖြင့္လွစ္ ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
၈။ ပထမဆံုး ရန္ကုန္ စာတုိက္ႀကီး
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အတြက္ ရန္ကုန္စာတိုက္ႀကီးကို ၁၈၅၂ ခုႏွစ္ကတည္းက စတင္ တည္ေထာင္ ဖြင့္လွစ္ ခဲ့တာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုး စာပို႔ ဌာနဟာ ရန္ကုန္ စာတိုက္ႀကီး မေပၚေပါက္ခင္ ၁၈၃၄ ခုႏွစ္ကတည္းက ဖြဲ႔စည္း ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
၉။ ပထမဆံုး မီးရထားလမ္း
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ေရာ ရန္ကုန္အတြက္ပါ ပထမဆံုး မီးရထား လမ္းကို ၁၈၈၇ ခုႏွစ္မွာ စတင္ ဖြင့္လွစ္ႏုိင္ ခဲ့ပါတယ္။ ရန္ကုန္နဲ႔ ျပည္ကို ေျပးဆြဲတဲ့ ပထမဆံုး မီးရထားလမ္း ျဖစ္ၿပီး ၁၆၁ မိုင္ ရွည္လ်ားတဲ့ မီးရထားလမ္း ျဖစ္ပါတယ္။
၁၀။ ပထမဆံုး ရုပ္ျမင္သံၾကား
ယေန႔ ျပည္လမ္းေပၚမွာရွိတဲ့ အသံလႊင့္ရံုကို ၁၉၅၄ ခုႏွစ္မွာ စတင္ တည္ေထာင္ ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပထမဆံုး အႀကိမ္ ရုပ္ျမင္သံၾကား ျပသတာကို ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ စတင္ႏိုင္ ခဲ့ပါတယ္။
မွတ္ခ်က္ - စာေရးဆရာ မိုးျမင့္ေမာင္ ေရးသား ထုတ္ေဝ ထားေသာ ျမန္မာ့ ပထမဆံုးမ်ား စာအုပ္ကို မီွျငမ္း ေဖာ္ျပပါသည္။
Photo : travelinmyanmar.ethnies-mekong.com
Originally published at -
ဗဟုသုတရလို႔ ေက်းဇူးဗ်ား
ReplyDelete